Nhiều gia đình ở vùng sâu, vùng xa đã trang bị điện thoại thông minh cho con học tập từ xa. Tuy nhiên, do chưa có điều kiện hướng dẫn đầy đủ, nhiều trẻ em đã bị dụ dỗ tham gia các hội nhóm độc hại, bị xâm phạm đời tư, bị bắt nạt qua mạng, hoặc nghiện game, nghiện mạng xã hội dẫn đến bỏ học, trầm cảm, hoặc bị lừa đảo.
Những nguy cơ trẻ em đang đối mặt trên không gian mạng
- Tiếp cận nội dung độc hại: Các trang web đồi trụy, bạo lực, cá độ… dễ dàng hiển thị nếu không có công cụ lọc nội dung.
- Bị dụ dỗ, lạm dụng: Kẻ xấu có thể giả danh người quen để kết bạn, gạ gẫm gửi ảnh riêng tư, hoặc hẹn gặp gây nguy hiểm.
- Bị bắt nạt, bêu xấu: Học sinh dễ bị chế giễu, tấn công tinh thần qua mạng xã hội, ảnh hưởng đến tâm lý và kết quả học tập.
- Bị lừa đảo tiền bạc qua trò chơi, app “việc nhẹ lương cao”: Một số em sử dụng ví điện tử, tài khoản ngân hàng cha mẹ để thanh toán cho các dịch vụ gian lận.
- Mất kiểm soát thời gian, nghiện mạng: Việc sử dụng điện thoại không giới hạn khiến nhiều em bỏ bê học hành, ảnh hưởng thị lực, sức khỏe và phát triển tâm lý.
Gia đình là nơi đầu tiên và quan trọng nhất để giúp trẻ em hình thành nhận thức về an toàn thông tin. Các bậc cha mẹ, người thân cần:
- Cùng con đặt quy định rõ ràng khi dùng điện thoại: thời gian, mục đích, giới hạn ứng dụng.
- Trò chuyện cởi mở với con về những gì con thấy trên mạng – lắng nghe và định hướng chứ không cấm đoán cực đoan.
- Hướng dẫn con cài đặt chế độ riêng tư trên mạng xã hội, biết cách báo cáo nội dung xấu và chặn người lạ.
- Sử dụng phần mềm lọc nội dung (chẳng hạn Kaspersky Safe Kids, Google Family Link...) để giám sát hợp lý.
- Tuyệt đối không giao quyền truy cập tài khoản ngân hàng, ví điện tử cho trẻ nhỏ.
An toàn thông tin với trẻ em chính là giữ cho con em chúng ta được phát triển khỏe mạnh, an toàn, đúng hướng trong thời đại số. Gia đình – nhà trường – cộng đồng cần phối hợp chặt chẽ, chủ động giáo dục, hướng dẫn và bảo vệ trẻ em khỏi các nguy cơ ẩn mình trên chiếc điện thoại nhỏ bé. Mỗi hành động nhỏ hôm nay – như trò chuyện cùng con về mạng xã hội, hướng dẫn con báo cáo nội dung xấu – đều có thể giúp con tránh được rủi ro lớn trong tương lai.