Thông tin đối ngoại trong lĩnh vực văn hóa

Chiến lược Ngoại giao Văn hóa đến năm 2030, được nêu trong Quyết định 208/2011/QĐ-TTg và cập nhật năm 2021, nhấn mạnh việc phát huy vai trò tiên phong của đối ngoại để giữ vững hòa bình, thu hút nguồn lực phát triển, và nâng cao uy tín quốc gia. Việt Nam hướng tới xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, coi văn hóa là động lực phát triển bền vững. Quan điểm của Đảng và Nhà nước là kết hợp chặt chẽ thông tin đối ngoại với đối nội, đồng bộ giữa đối ngoại Đảng, ngoại giao Nhà nước, và đối ngoại nhân dân. Công tác này được đổi mới theo hướng “chủ động, đồng bộ, kịp thời, sáng tạo, hiệu quả”, đặc biệt chú trọng ứng dụng công nghệ số và truyền thông để quảng bá văn hóa.

 

Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu trong ngoại giao văn hóa, đặc biệt là các di sản được UNESCO công nhận như Hà Nội (Thành phố Sáng tạo lĩnh vực thiết kế), Hội An (Thủ công và Nghệ thuật dân gian), và Đà Lạt (Âm nhạc). Những danh hiệu này không chỉ nâng cao hình ảnh quốc gia mà còn thu hút du lịch quốc tế. Các hoạt động quốc tế như tổ chức chương trình văn hóa trong các chuyến thăm cấp cao (Triều Tiên 2019, Trung Quốc 2017), tham gia hội nghị, triển lãm, và xúc tiến du lịch thông qua bổ nhiệm Đại sứ Du lịch cũng góp phần quảng bá văn hóa Việt Nam. Năm 2023 ghi dấu ấn với nhiều sự kiện ngoại giao văn hóa, như các chương trình kỷ niệm quan hệ ngoại giao và hình ảnh lãnh đạo tham gia các hoạt động gần gũi như đạp xe, uống cà phê, hay thăm hiệu sách.
Để nâng cao hiệu quả ngoại giao văn hóa, Việt Nam tập trung đổi mới phương thức, tận dụng công nghệ số, truyền thông xã hội, và các nền tảng trực tuyến. Sự phối hợp liên ngành giữa các bộ, ngành, địa phương, và cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài được đẩy mạnh để tạo sức mạnh tổng hợp. Đào tạo nhân lực chất lượng cao, đa dạng hóa các chủ thể tham gia, và kết hợp ngoại giao văn hóa với ngoại giao kinh tế nhằm thu hút đầu tư, thúc đẩy du lịch, và xuất khẩu sản phẩm văn hóa. Đồng thời, Việt Nam chú trọng bảo vệ bản sắc dân tộc, ngăn chặn sự xâm nhập của văn hóa độc hại và tiếp thu tinh hoa văn hóa thế giới.
Bên cạnh đó, ngoại giao văn hóa của Việt Nam đối mặt với nhiều thách thức, bao gồm sự cạnh tranh văn hóa giữa các quốc gia lớn và các mâu thuẫn về văn hóa, tôn giáo. Ngoài ra, việc triển khai hiệu quả đòi hỏi cơ chế điều phối cấp quốc gia và nguồn lực tài chính, vật chất mạnh mẽ hơn để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao.
Qua đó, các sự kiện quốc tế như Ngày của Phở (12/12), các lễ hội, triển lãm, và chương trình giao lưu văn hóa tại các trung tâm văn hóa Việt Nam ở nước ngoài là những minh chứng cụ thể cho ngoại giao văn hóa. Cộng đồng người Việt ở nước ngoài, như tại Canada, cũng đóng vai trò quan trọng trong việc quảng bá văn hóa thông qua các hoạt động văn hóa và giáo dục, góp phần lan tỏa hình ảnh Việt Nam trên toàn cầu.
 

Ngoại giao văn hóa là cầu nối quan trọng giúp Việt Nam quảng bá bản sắc, nâng cao vị thế quốc tế, và thúc đẩy phát triển bền vững. Với chiến lược rõ ràng, sự phối hợp đồng bộ, và việc tận dụng “sức mạnh mềm”, Việt Nam đang xây dựng hình ảnh một đất nước năng động, thân thiện, và giàu bản sắc trên trường quốc tế.