Tỉnh ta có đường biên giới dài giáp Campuchia, cộng với vị trí nằm giữa nhiều tuyến giao thông huyết mạch, là điều kiện để tội phạm lợi dụng trung chuyển ma túy từ ngoài vào nội địa. Bên cạnh đó, môi trường làm việc tại các khu công nghiệp đông công nhân, sự phát triển nhanh của các điểm kinh doanh dịch vụ giải trí, cùng với sự thiếu hiểu biết pháp luật của một bộ phận giới trẻ, khiến tình trạng sử dụng ma túy có nguy cơ lan rộng.
Luật Phòng, chống ma túy năm 2021 là văn bản pháp lý cao nhất hiện hành về lĩnh vực này. Luật xác định rõ các nhóm hành vi bị nghiêm cấm như: sản xuất, vận chuyển, tàng trữ, mua bán, sử dụng trái phép chất ma túy; tổ chức, chứa chấp sử dụng trái phép chất ma túy; sử dụng trái phép tiền chất; trồng cây có chứa chất ma túy…
Đặc biệt, luật đã có những điều chỉnh như:
- Phân biệt giữa người nghiện và người sử dụng ma túy lần đầu, tránh hình sự hóa không cần thiết.
- Tăng cường cai nghiện tự nguyện tại cộng đồng, gắn trách nhiệm cho gia đình và chính quyền cấp xã.
- Quy định trách nhiệm của trường học, doanh nghiệp, cơ sở dịch vụ trong phòng ngừa ma túy.
- Ngày 15/3/2025, Tỉnh ủy Bình Phước ban hành Chỉ thị số 08-CT/TU yêu cầu các cấp ủy, chính quyền siết chặt kỷ cương trong phòng, chống ma túy, tập trung vào công tác kiểm tra, xử lý các tụ điểm phức tạp, nâng cao hiệu quả hoạt động của các cơ sở cai nghiện, đồng thời đẩy mạnh công tác giáo dục pháp luật tại cơ sở.
Trên thực tế, nhiều hành vi liên quan đến ma túy vẫn diễn ra hàng ngày trong cộng đồng nhưng người dân chưa ý thức được mức độ nghiêm trọng của nó. Một số hình thức vi phạm thường gặp như:
- Tàng trữ ma túy "cho vui": Nhiều người trẻ có tâm lý thử nghiệm, sử dụng ma túy tổng hợp (kẹo, đá, cỏ Mỹ) mà không biết rằng dù chỉ tàng trữ vài miligram cũng có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
- Tổ chức sử dụng ma túy trong tiệc sinh nhật, karaoke, nhà nghỉ: Dù không trực tiếp sử dụng nhưng nếu “tạo điều kiện” cho người khác dùng ma túy, chủ cơ sở vẫn bị xử lý hình sự.
- Trồng cây chứa chất ma túy trong vườn nhà, trên rẫy: Một số hộ dân vùng sâu vô tình (hoặc cố ý) trồng cây cần sa, cây thuốc phiện để làm thuốc hoặc “cho đẹp”, đây là hành vi bị nghiêm cấm.
- Che giấu, không khai báo người thân nghiện ma túy: Theo quy định, gia đình có trách nhiệm thông báo và phối hợp với chính quyền trong công tác quản lý, hỗ trợ cai nghiện.
Vai trò của thế hệ trẻ
Thanh niên là lực lượng bị lôi kéo sử dụng ma túy nhiều nhất, nhưng cũng chính là lực lượng có khả năng đẩy lùi hiểm họa này hiệu quả nhất. Để làm được điều đó, cần:
- Tăng cường giáo dục đạo đức, kỹ năng sống và kiến thức pháp luật trong học đường.
- Tạo thêm sân chơi lành mạnh, câu lạc bộ văn hóa, thể thao, sáng tạo công nghệ… để lấp khoảng trống giải trí.
- Tổ chức đội thanh niên tình nguyện “nói không với ma túy” để tuyên truyền, hỗ trợ công tác cai nghiện tại địa phương.
Tại một số xã trên địa bàn tỉnh, đoàn viên thanh niên còn tham gia hỗ trợ lập hồ sơ cai nghiện tại cộng đồng, vận động người nghiện chấp hành quy trình pháp lý. Đây là tín hiệu đáng mừng cho thấy sức trẻ có thể tạo đột phá trong phòng, chống ma túy.
Cuộc chiến chống ma túy không đơn thuần là trách nhiệm của lực lượng công an hay ngành y tế. Đó là trách nhiệm của mỗi gia đình, mỗi khu dân cư và mỗi người dân. Pháp luật đã quy định đầy đủ – vấn đề là chúng ta có hiểu và hành động đúng theo pháp luật hay không.
Đã đến lúc, mỗi người dân Bình Phước cần nhận thức rõ: phòng, chống ma túy là bảo vệ chính tương lai của mình, con em mình và sự bình yên của cộng đồng.
Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch Bình Phước
