Quản lý sau cai nghiện ma túy tại nơi cư trú: Hành lang pháp lý và giải pháp thực tiễn

Với khung pháp lý từ Luật Phòng, chống ma túy 73/2021/QH14 và Nghị định 116/2021/NĐ-CP, Việt Nam đã thiết lập các quy định chi tiết để hỗ trợ quá trình này. Theo Điều 40 Luật Phòng, chống ma túy 73/2021/QH14, những người hoàn thành cai nghiện tự nguyện, cai nghiện bắt buộc hoặc điều trị nghiện bằng thuốc thay thế phải chịu sự quản lý tại nơi cư trú trong thời hạn 1 năm.

 Nghị định 116/2021/NĐ-CP, ban hành ngày 21/12/2021, cụ thể hóa quy trình này qua các thủ tục hành chính minh bạch. Công an cấp xã lập hồ sơ đề nghị (Mẫu số 50), bao gồm thông tin cá nhân, thời gian quản lý và các biện pháp hỗ trợ như tư vấn tâm lý, đào tạo nghề. Ủy ban nhân dân cấp xã xem xét và ban hành quyết định quản lý (Mẫu số 51), quy định trách nhiệm của các bên liên quan. Quá trình quản lý bao gồm lập danh sách theo dõi (Mẫu số 52) và thông báo chuyển nơi cư trú (Mẫu số 53) nếu người sau cai nghiện thay đổi địa phương. Khi hoàn thành, họ nhận Giấy chứng nhận (Mẫu số 54), đánh dấu sự kết thúc quá trình quản lý. Các quy định này đảm bảo tính thống nhất, minh bạch và hỗ trợ công tác giám sát tại địa phương, giúp người sau cai nghiện nhận được sự hỗ trợ toàn diện.

 Điều 42 Luật 73/2021/QH14 nhấn mạnh trách nhiệm của gia đình và cộng đồng trong việc hỗ trợ người sau cai nghiện. Gia đình có nhiệm vụ giám sát, giáo dục và ngăn chặn hành vi tái sử dụng ma túy, đồng thời cung cấp thông tin cho Công an cấp xã và phối hợp xét nghiệm chất ma túy khi cần. Cộng đồng, bao gồm các tổ chức chính trị - xã hội và người dân, đóng vai trò động viên, giảm kỳ thị và tạo môi trường thân thiện. Các hoạt động như tổ chức văn hóa, thể thao hay hỗ trợ việc làm giúp người sau cai nghiện xây dựng lại niềm tin và kết nối xã hội. Về phía cơ quan nhà nước, Ủy ban nhân dân cấp xã chịu trách nhiệm ra quyết định quản lý, tổ chức tư vấn, hỗ trợ học nghề và tìm việc làm. Công an cấp xã hỗ trợ lập danh sách, theo dõi và thông báo chuyển nơi cư trú. Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Bộ Công an hướng dẫn, đào tạo nhân sự và xây dựng chính sách hỗ trợ. Quản lý sau cai nghiện ma túy tại nơi cư trú là chìa khóa để hỗ trợ người sau cai nghiện tái hòa nhập cộng đồng và phòng, chống tái nghiện. 

Với khung pháp lý từ Luật Phòng, chống ma túy 73/2021/QH14 và Nghị định 116/2021/NĐ-CP, Việt Nam đã tạo nền tảng vững chắc cho quá trình này. Sự phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan nhà nước, gia đình và cộng đồng sẽ giúp mọi người sau cai nghiện có cơ hội làm lại cuộc đời, góp phần xây dựng một xã hội an toàn, lành mạnh và phát triển bền vững.