Không ai cai nghiện thành công một mình. Bên cạnh thuốc men và trị liệu, chính sự cảm thông, tiếp cận đúng cách và hỗ trợ từ xã hội sẽ là “liều thuốc” mạnh mẽ nhất giúp họ phục hồi, tìm lại niềm tin và làm lại cuộc đời. Dưới đây là các hỗ trợ xã hội cần thiết cho người nghiện ma túy.
1. Hỗ trợ chăm sóc sức khỏe tổng thể
- Khích lệ họ tham gia điều trị, quan tâm đến các vấn đề sức khỏe thể chất và tinh thần.
- Kết nối với các dịch vụ y tế, bảo hiểm, khám chữa bệnh định kỳ.
- Hỗ trợ đặc biệt với người đang điều trị bằng methadone, hoặc sống chung với HIV.
2. Hỗ trợ khi cắt cơn – giải độc
- Cung cấp điều kiện sinh hoạt cơ bản: bữa ăn, nước uống, chăm sóc ban đêm...
- An ủi, động viên tinh thần, giúp họ vượt qua giai đoạn khó khăn nhất.
- Hỗ trợ gia đình trong thời gian người nghiện đi điều trị (trông con, hỗ trợ tài chính...).
3. Hỗ trợ sức khỏe tâm thần
- Phát hiện sớm và dự phòng các rối loạn tâm thần do ma túy (trầm cảm, lo âu, ảo giác...).
- Tổ chức các buổi trò chuyện, trị liệu tâm lý nhẹ, tư vấn nhóm.
- Khen thưởng hành vi tích cực, phê bình đúng lúc – giúp họ giữ vững quyết tâm.
4. Hỗ trợ chuyển gửi điều trị các bệnh liên quan
- Hướng dẫn người nghiện đến các cơ sở điều trị bệnh HIV, lao, viêm gan B/C...
- Cung cấp thông tin, hỗ trợ thủ tục, phương tiện, thậm chí đi cùng khi cần.
- Hướng dẫn làm bảo hiểm y tế để họ có điều kiện điều trị lâu dài.
5. Hỗ trợ học nghề – tạo việc làm
Việc làm ổn định là một chỉ số quan trọng cho thấy quá trình phục hồi đang thành công. Tuy nhiên, người sau cai thường gặp nhiều khó khăn:
- Bị kỳ thị, thiếu kỹ năng nghề.
- Sức khỏe còn yếu, dễ tái nghiện khi môi trường tiêu cực.
- Cần được hỗ trợ định hướng nghề phù hợp, giới thiệu việc làm và hỗ trợ kết nối với chính sách Nhà nước.
Ví dụ: Theo thông tư 121/2010/TTLT-BTC-BLĐTBXH, người sau cai nghiện được hỗ trợ 1.000.000đ/người/khóa học nghề trình độ sơ cấp nếu có nhu cầu học nghề.
6. Hỗ trợ qua các nhóm tự lực – cùng nhau vượt qua
Các nhóm tự lực là nơi người từng sử dụng ma túy hỗ trợ lẫn nhau, cùng cam kết thay đổi tích cực.
- Cùng chia sẻ cảm xúc, kinh nghiệm vượt qua tái nghiện.
- Tổ chức sinh hoạt nhóm, thảo luận chuyên đề, giao lưu văn hóa – thể thao.
- Hỗ trợ nhau tiếp cận dịch vụ xã hội (HIV, điều trị methadone, pháp lý...).
- Kết nối với cán bộ xã hội để tổ chức các buổi học, dã ngoại có ý nghĩa.
Các nhóm này còn được gọi là “nhóm bạn giúp bạn”, “nhóm đồng đẳng” – là cầu nối quan trọng giữa người nghiện và cộng đồng.
📣 Thông điệp gửi đến cộng đồng
- Người nghiện ma túy có thể phục hồi nếu được hỗ trợ đúng cách.
- Gia đình, hàng xóm, cán bộ cơ sở hãy là điểm tựa – không là rào cản.
- Từ bỏ kỳ thị – tạo cơ hội học nghề, việc làm, kết nối y tế.
- Hãy nhớ: Một người nghiện phục hồi thành công – là cả cộng đồng được lợi.