1. Trách nhiệm bảo vệ môi trường đất
Theo Điều 15 của Luật:
- Mọi hoạt động sử dụng đất trong quy hoạch, dự án, sản xuất phải đánh giá tác động đến môi trường đất và có biện pháp phòng ngừa ô nhiễm, suy thoái.
- Cơ quan, tổ chức, hộ gia đình và cá nhân sử dụng đất có trách nhiệm bảo vệ môi trường đất, đồng thời khắc phục hậu quả ô nhiễm do mình gây ra.
- Đối với khu vực ô nhiễm do lịch sử để lại, không rõ nguyên nhân, Nhà nước sẽ chủ trì xử lý, cải tạo và phục hồi.
2. Phân loại và quản lý ô nhiễm môi trường đất
- Phân loại khu vực ô nhiễm (Điều 16):
Khu vực ô nhiễm môi trường đất là nơi có chất ô nhiễm vượt quy chuẩn, gây nguy hại đến sức khỏe và hệ sinh thái. Được phân loại theo:
+ Nguồn gây ô nhiễm, khả năng lan truyền.
+ Đối tượng bị ảnh hưởng.
+ Mức độ ô nhiễm: bình thường, nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng.
- Quản lý chất lượng môi trường đất (Điều 17):
+ Phải được điều tra, đánh giá, phân loại và công khai thông tin.
+ Khu vực có nguy cơ ô nhiễm phải được theo dõi, giám sát liên tục.
+ Vùng ô nhiễm dioxin, hóa chất độc hại tồn lưu (từ chiến tranh, thuốc BVTV, chất độc hại) cần được khoanh vùng và xử lý đặc biệt.
3. Xử lý và phục hồi môi trường đất (Điều 18)
Các biện pháp cần triển khai bao gồm:
- Xác định nguyên nhân, phạm vi và mức độ ô nhiễm.
- Khoanh vùng, cảnh báo, hạn chế hoạt động tại khu vực ô nhiễm.
- Lập phương án xử lý, cải tạo và phục hồi môi trường đất, ưu tiên khu vực bị ô nhiễm nghiêm trọng.
- Quan trắc, đánh giá sau khi xử lý, đảm bảo đạt tiêu chuẩn môi trường.
4. Trách nhiệm của các cấp, ngành (Điều 19)
- Bộ Tài nguyên và Môi trường:
+ Ban hành tiêu chí phân loại ô nhiễm môi trường đất.
+ Chủ trì kế hoạch phục hồi các khu vực ô nhiễm đặc biệt nghiêm trọng.
+ Công khai thông tin và cập nhật dữ liệu môi trường đất toàn quốc.
- Bộ Quốc phòng, Bộ Công an: Chủ trì xử lý ô nhiễm đất quốc phòng, an ninh phối hợp với chính quyền địa phương.
- Ủy ban nhân dân cấp tỉnh:
+ Điều tra, khoanh vùng, xác định trách nhiệm tại khu vực ô nhiễm.
+ Tổ chức xử lý ô nhiễm ở địa phương.
+ Báo cáo và cập nhật dữ liệu về ô nhiễm đất vào hệ thống thông tin môi trường.
Hành động vì môi trường đất là hành động vì sức khỏe của chính chúng ta và thế hệ mai sau:
- Không xả rác, nước thải, hóa chất trực tiếp ra đất.
- Xử lý rác thải sinh hoạt, phân bón, thuốc trừ sâu đúng quy trình.
- Tham gia giám sát, phát hiện và báo cáo các điểm có dấu hiệu ô nhiễm đất.
- Ủng hộ và lan tỏa hành vi thân thiện với đất như trồng cây, cải tạo đất bạc màu.
Đất sạch – Cuộc sống xanh. Mỗi người dân là một "người gác đất" cho tương lai. Chung tay hành động vì một môi trường sống an toàn, bền vững!